1

1

فردوسي، ابوالقاسم

329 - 416؟ ق.

شاهنامه فردوسي [چاپ سنگي]

ابوالقاسم فردوسي؛ مصحح : عبدالعلي بيدگلي كاشاني؛ مقدمه نويس : محمد صادق حسيني فراهاني؛ نقاش : محمد كاظم

طهران : مطبعه آقا سيد مرتضي، به دستياري آقا ميرزا حسن، 1326ق.

خط : نستعليق. كاتب : محمد حسين عماد الكتاب. تاريخ كتابت : 1321ق.

4 ج. در يك مجلد. [678] ص. [40] برگ. 29 س. 29 × 38 س. م. , 6 ستوني، جدول بندي ابيات، تصاوير : ص. 1 : سلطان محمدعلي شاه قاجار، ديباچه : [ملائكه]، ص. 16 : مقبره فردوسي عليه الرحمه در شهر طوس، جلد اول : ص. 1 : سلطان مظفرالدين شاه قاجار، ص. 2 : [شير و خورشيد، تاج و كره زمين]، ص. 4 : صورت كيومرث اول ملوك عجم، ص. 6 : تخت نشستن جمشيد و پيدا كردن آلات جنگ، ص. 10 : محضر خواستن ضحاك از مهتران و پاره كردن كاوه آهنگر محضر را، ص. 14 : بر تخت نشستن فريدون و آگاهي يافتن مادرش از احوالات آن، ص. 20 : كشته شدن ايرج بدست برادرانش، ص. 24 : ميدان جنگ منوچهر و تور و كشته شدن تور به دست منوچهر، ص. 28 : بر تخت نشستن منوچهر و آئين فريدون پيش نهادن، ص. 45 : مجلس بزم تولد رستم، ص. 47 : كشتن رستم پيل سفيد را، ص. 101 : كشته شدن سهراب به دست رستم، ص. 109 : رفتن سياوش در آتش، ص. 141 : رفتن گيو بتوران بجستجوي كيخسرو، ص. 155 : شمردن كيخسرو پهلوانان را و سان لشگر ديدن، ص. 161 : رفتن گيو به جنگ فرود و كشته شدن اسبش، جلد دوم : ص. 1 : [فروهر، كشتن 2 حيوان شاخ دار توسط 2 مرد]، ص. 16 : كشته شدن اشكبوس بدست رستم، ص. 34 : گريختن افراسياب از رستم و كشته شدن نيمي از لشگرش، ص. 50 : برآوردن رستم، بي‍ژن را از چاه، ص. 62 : شبيخون كردن نستيهن و كشته شدن او بدست بيژن، ص. 66 : آمدن هومان پيش لشگر ايران و هم نبرد خواستن، ص. 74 : جنگ گودرز با پيران و كشته شدن پيران، ص. 78 : زنهار خواستن تورانيان از كيخسرو، ص. 86 : رزم كيخسرو با شيده پسر افراسياب و كشته شدن شيده، ص. 104 : پادشاهي كيخسرو و بر تخت نشستن او، ص. 114 : پادشاهي لهراسب و به تخت نشستن او، ص. 124 : شاهپور اردشير، اردشير بابكان، تيمسار زردتشت، گشتاسب و اسفنديار، جلد سوم : ص. 1 : [تصوير 1 مرد سوار بر اسب و 7 همراه]، ص. 8 : كشتن اسفنديار بيدرفش را و گريختن لشگر ارجاسب، ص. 18 : رزم اسفنديار با ارجاسب و گريختن ارجاسب، ص. 26 : گرفتن اسفنديار روئين دژ را و كشتن ارجاسب را، ص. 32 : رفتن بهمن با پيغام اسفنديار نزد رستم، ص. 44 : رزم رستم و اسفنديار و كشته شدن اسفنديار بدست رستم، ص. 50 : بچاه افتادن رستم و كشتن شغاد را مردن خود و زواره برادرش، ص. 62 : رسيدن اسكندر ببالين دارا و اندرز كردن دارا با اسكندر و مردنش، ص. 84 : شيون كردن زن و مادر اسكندر بر او، ص. 100 : بر تخت نشستن شاپور و اندرز كردن سرداران، ص. 110 : بر تخت نشستن اردشير برادر شاپور و اندرز كردن او بسرداران، ص. 118 : رفتن بهرام و خسرو بهامون و كشتن بهرام شيران را، ص. 142 : گريختن بهرام از هندوستان بسوي ايران با دختر شنگل، جلد چهارم : ص. 1 : قيصر، پرويز و شيرين، ص. 20 : رزم خاقان با غاتفر سالار هيتاليان، ص. 40 : آمدن فرستاده قيصر نزد نوشيروان، ص. 58 : رزم بهرام با ساوه شاه و كشتن ساوه شاه، ص. 120 : كشته شدن خسرو بدست مهر هرمزد، صفحه خاتمه : تصوير حسين پاشاخان امير جنگ سپهسالار اعظم وزير جنگ؛ راده.

شاهنامه فردوسي در 1 مقدمه و 4 جلد، داراي چهل و يك مجلس تصوير از صحنههاي رزمي شاهنامه، به نام سلطان ابوالقاسم محمود بن سبكتگين منظم شده و از ابتداي سلطنت كيومرث تا زمان يزدگرد شهريار را در برميگيرد. ديباچه ﴿ص. 1 - 4﴾؛ شرح احوال فردوسي ﴿ص. 1 - 9﴾؛ مختصري از تاريخ و ترجمه حال سلطان محمود سبكتكين غزنوي (ص. 11)؛ جلد اول ﴿ص. 1 - 172﴾؛ جلد دوم ﴿ص. 1 - 123﴾؛ جلد سوم ﴿ص. 1 - 153﴾؛ جلد چهارم ﴿ص. 1 - 133﴾. در پايان ملحقات شاهنامه شامل : داستان ضحاك و جمشيد و نامه ضحاك تازي به جمشيد (ص. 55 - 1)، واژه نامه (ص. 16 - 1)، فهرست سلاطين عجم و ايام سلطنت ايشان در 2 صفحه پاياني آمده است.

آغاز : بر ناقدان خبير و خردمندان بصير پوشيده نيست كه شاهنشاه مينو جايگاه خسرو عادل باذل دريا دل نامدار مظفر الدين شاه انارالله برهانه ... (ديباچه) : بنام همايون ايزد يكتا و خداوند بي همتا كه بودش شايسته هستي است و نمودش در هر بلندي و پستي ... , انجام : ... من اين نامه را نيك آراستم * كم و كاستش را بپيراستم.

كاغذ : فرنگي شكري. جلد : مقوايي، روكش تيماج قهوهاي، جدول مزدوج، آستر بدرقه : كاغذ سبز روشن. 33 × 5/43 س. م.

پارگي، سائيدگي و اثر رطوبت در جلد، پارگي و تا خوردگي برخي اوراق.

مشار فارسي (3 : 3176)، ملي ﴿16940-6﴾، نسخه عكسي احياء ميراث اسلامي ﴿3 : 1086)، مسعودي سنگي رحلي (ص. 58).

شعر فارسي - قرن 4ق. , شعر حماسي

VM2

8F1/21

1

1326

29/3/1393

ع , پ كاتب عمادالكتاب، محمد حسين 1247؟-1315

فهرستنويس : خانم آب پرور - فهرستنويس همكار : خانم كياني